Bebeğinizin besinlerin dünyasını keşfettiği ilk adım: Parmak gıdalar

Şimdiye kadar beslenmek için sizin yardımınıza ihtiyaç duyan bebeğiniz, kaşıkla onu beslemenize izin vermiyor ve kendi kendine beslenmek istediğini belli ediyorsa ne yapmalı? Artık hem siz hem de bebeğiniz için parmak gıdalarla tanışma vakti!

Parmak gıda nedir?

Parmak ya da lokma boyutunda olan, bebeğinizin kolayca eline alıp tutabileceği, ağzına götürebileceği ve damağıyla kolayca ezebileceği formda olan yiyeceklere denir. 

Parmak gıdaların bebeğiniz için faydaları nelerdir?

Parmak gıdalar, bebeğinizin karnını doyurmaktan çok daha fazlasını yapacaktır. Bebeğinizin besinlerin dünyasını keşfetmek adına attığı ilk adımdır. Ona yediği yemeğe dokunma, onu koklama ve görme imkanı verir. Bunları yaparken birçok duyusunu kullanır ve çok şey öğrenir. O bu dünyayı keşfederken etraf fazlaca kirlenebilir ona vakit tanıyın, sabırlı olun. Mama sandalyesinin altına bir bez sermek iyi fikir olabilir.

Bir besini eliyle kavrayıp ağzına götürebilmek onun için inanılmaz bir mutluluk kaynağı olacaktır. Bir şeyleri kendi kendine yapmayı başardığını görmek kendine olan güvenini arttıracaktır. Parmak gıdalar yemek vakitlerini eğlenceli kılmasının yanı sıra bebeğinizin motor becerilerinin gelişimini de desteklemektedir. Her öğünde el ve göz koordinasyonunun pratiğini yapar.

Bebeğinizin sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanmasına yardımcı olur. Nottingham Üniversitesi‘ndeki bir araştırma, tamamlayıcı beslenme döneminde parmak gıdalarla beslenen çocukların, kaşıkla beslenen çocuklara kıyasla şeker ve şekerli besin tercihlerinin daha az olduğunu gösterdi.

Bebeğinizi parmak gıdalarla ne zaman tanıştırmalısınız?

Aslında bu soru için net bir yanıt yoktur. Bebeğiniz yemek yerken size kendi kendine beslenmeye hazır olduğunun belirtilerini vermeye başlar. Kaşıkla beslenmeyi reddedebilir veya siz onu beslerken kaşığı tutmaya çalışabilir. Tüm bunlar miniğinizin parmak gıdalara hazır olduğunun göstergesidir. Parmak gıdaların tanıtılmasında dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri bebeğinizin desteksiz oturmaya başlamış olmasıdır. Ortalama olarak 6. ve 8. aylar başlangıç için uygundur. İlk denemelerde bebeğiniz yiyecekleri  düzgün şekilde tutamayabilir. Fakat zaman geçtikçe kıskaç hareketi dediğimiz başparmak ve işaret parmağını kullanarak nesneleri tutmaya başlayacak ve parmak gıdaları kolayca kavrayıp ağzına götürecektir. Kıskaç hareketini yapmaya henüz başlamadı ise yiyecekleri avucu ile kavrayıp, ağzına götürmeye çalışacaktır.

Bu yaklaşımı duyduğunuzda aklınıza şu soru gelebilir: “Henüz dişleri çıkmadı ağzına aldığı besini nasıl çiğneyebilir, boğulmaz mı?” Parmak gıdalara başlamak için dişlerin çıkmış olması gerekmez. Çünkü 6. aydan itibaren bebekler, besinleri ağız içinde döndürür, dil ve damak arasında ezerek parçalarlar. Bazı bebeklerde dişler çıkmaya başlamış olabilir ama çıkmış dişler büyük olasılıkla önde olacağından çiğneme durumuna katkı sağlamaz sadece besinin ağız içine alımında kesme aşamasında görev yapar. Parmak gıdaları uygun şekilde, yumuşaklıkta ve bebeğiniz mama sandalyesinde dik pozisyonda otururken verdiğinizde boğulma tehlikesi olmayacaktır.

Bebeğinize parmak gıdaları nasıl vermelisiniz?

Bebeğinize yiyecekleri kırılmaz bir tabakta, parmak şeklinde, ince uzun 4-5  parçaya bölerek veya lokma şeklinde verin. Bebeğiniz bunları tükettikçe önüne daha çok parça koyabilirsiniz. Parmak gıdaları mutlaka mama sandalyesinde sunun. Böylece bebeğiniz yemek yemesi gereken yeri öğrenecek ve de yiyeceklerin boğazına kaçma ihtimalini en aza indirmiş olacaksınız.

Neler parmak gıda olabilir?

İdeal parmak gıda, bebeğinizin ayına uygun, eliyle kolayca kavrayabileceği boyutlarda, dil ve damağı arasında ezebileceği yumuşaklıkta, ağızda dağılması kolay olan her besin olabilir. 

Miniğinize parmak gıda sunmadan önce siz deneyin ve kendinize şu soruları sorun:

• Ağızda erir mi?  (kraker gibi yiyecekler ağızda eriyecektir)
• İyi pişmiş mi? (İyi pişmiş sebzeler ve meyveler)
• Doğal olarak yumuşak mı? (Ekmek, peynir yapı olarak kendiliğinden yumuşaktır)
• Tam olarak olgunlaşmış mı? (Muz, şeftali, avokado gibi)

Yeterince küçük mü?

Bebeğinize vereceğiniz parmak gıdaları vitamin ve mineraller yönünden zengin, besleyici değeri yüksek olanlardan seçin. İşte parmak gıda olabilecek besinlerin listesi:

• Çok iyi pişmiş, lokma veya parmak büyüklüğünde havuç, kabak, patates, tatlı patates gibi sebzeler
• Çok iyi pişmiş ve küçük parçalara bölünmüş brokoli, karnabahar gibi sebzeler
• Küçük parçalara bölünmüş olgunlaşmış muz, şeftali, avokado veya kavun, karpuz gibi meyveler
• Çok iyi pişmiş makarnalar
• Lokma büyüklüğünde çok iyi pişmiş et, tavuk, balık
• Küçük parçalar halinde yumuşak peynirler

Parmak gıda olmaması gereken yiyecekler neler?

• Çiğ sebzeler ve sert meyveler
• Kuru meyveler
• Üzüm gibi yuvarlak besinler
• Patlamış mısır, fındık, ceviz gibi damağıyla eritemeyeceği sert besinler
• Beyaz ekmek gibi tükrük ile birleşip büyük parça haline gelebilecek besinler

Parmak gıdalara alışma süreci biraz zorlu geçebilir. Sabırlı olun ve ona zaman tanıyın. Bir süre sonra bu konuda nasıl uzmanlaştığını göreceksiniz. Kendi kendine beslenmeyi başarmak ona büyük bir mutluluk verecektir, siz de onun bu mutluluğunun keyfini çıkarın.

İlginizi çekebilir: Yemek seçen çocuklar: Picky eaters

Yazarın diğer yazıları için tıklayın.