Başarısız olmuş yapay zeka startupları

Sofistike teknolojiler ve yenilikçi fikirler fazlasıyla umut vaat etse de teknoloji dünyasında her girişim, zirveye ulaşamıyor. Bu durumun altında birbirinden farklı nedenler yatıyor; bu nedenlerin başında da yeteri kadar yatırım alamama ve kullanıcı ihtiyaçlarına hizmet edememe gibi durumlar bulunuyor.

Araştırmalar, girişimlerin %90’ının teknoloji sektörünün zorlu rekabet ortamında başarısız olduğunu gösteriyor. İnovasyonun hızla ilerlediği bu sektörde sadece yeteri kadar dirençli fikirler hayatta kalabiliyor. Bu yazımızda, gündelik yaşantımıza derinlemesine nüfuz eden ve sektörü şekillendiren yapay zekaya odaklanıyoruz. Büyük umutlarla yola çıkıp yolda kaybolmuş beş tane yapay zeka girişiminin dikkat çekici başarısızlık hikayelerini sizler için derinlemesine analiz ediyoruz.

Anki

Anki, 2010’da eğlence sektörüyle teknoloji dünyasını birleştirmeyi hedefleyerek kuruldu. Bu girişim, çocuk oyuncaklarına ve oyunlarına robot bilimiyle nesnelerin internetini (IoT) entegre etmek için çabaladı. Girişim, geliştirdiği robot oyuncaklar ile döneminde ön plana çıkmayı başardı.

Anki, Cozmo isimli ürünüyle popülaritesini yükseltti. Cozmo, kişisel karakteri, yüz ifadeleri ve hareketleri aracılığıyla kullanıcılarla etkileşim kurabilen küçük bir robottu. Girişim, Cozmo’nun daha gelişmiş bir versiyonu olan Vector isimli ev robotunu da piyasaya sürdü. Ayrıca, Overdrive isimli yarış oyunu seti de girişim tarafından geliştirildi. Girişimin ürettiği robotlar, yapay zeka ve makine öğrenimi teknikleri sayesinde çevresindekilerle etkileşime girebiliyordu. Örneğin, bu robotlar kendileriyle ilgilenen kişilerin davranışlarına çeşitli tepkiler veriyordu. Başta Cozmo olmak üzere, Anki’nin robotları hem teknoloji hem de oyuncak endüstrisinde büyük bir ilgi gördü.

Altı kere yatırım turu düzenleyen Anki, kapanmadan önce toplam fon miktarını 234.5 milyon dolara ulaştırdı. Her ne kadar farklı yatırımcılar bu girişimle ilgilenmiş olsa da finansal sorunlar nedeniyle girişim 2019’da kapatıldı. Girişimin hikayesinin zeminini yüksek üretim maliyetleri, pazarda sürdürülebilir bir gelir modeli oluşturamama ve teknoloji piyasasındaki rekabetin yoğunluğu oluşturdu.

Seven Dreamers Laboratories

Seven Dreamers Laboratories, ev işlerinin yükünü hafifletmek amacıyla 2014’te kuruldu. Japonya merkezli bu girişim, tam otomatik olan çamaşır katlama robotuyla adını tüm dünyaya duyurdu. Yapay zeka destekli bu robot, çamaşırları tanıyordu, katlayabiliyordu ve düzenleyebiliyordu. Bir nevi çamaşır makinesinin yoldaşı olan robot, ev işlerini minimalize etmek isteyen insanlar için çığır açan bir yenilikti.

Seven Dreamers Laboratories, geliştirdiği robotun çamaşırları türlerine göre ayırabilmesine kadar dikkat etmişti. Bu özen sayesinde insanların gardıroplarını düzenlemesine yardımcı olan teknolojik bir asistan icat edilmişti. Her ne kadar girişimin ürünü ilk ortaya atıldığı zaman dikkatleri üzerine toplamış olsa da pazar başarısı beklenen düzeye ulaşamadı.

2019’da iflas eden Seven Dreamers Laboratories, 4 tane yatırım turuna çıkarak toplam fon miktarını 104 milyon dolara ulaştırdı. Girişim, yatırım miktarından ziyade daha çok kullanıcı odaklı sorunlardan ötürü sektöre veda etti. Bu sorunların başında girişimin geliştirdiği robotun insanlardaki el çabukluğuna yetişememesi geliyordu. Buna ek olarak, bu robot çok pahalıydı ve pek çok insan herhangi bir robot için yüksek ücretler ödemeye gönüllü olmadı. Seven Dreamers Laboratories’in başarısızlık hikayesi temel olarak ürünün yavaş çalışma süresine dayansa da yüksek satış fiyatı da ön planda yer aldı.

Utrip

Seyahat alanına odaklanan Utrip, 2012 yılında kuruldu. Bu girişim, kişiselleştirilmiş seyahat planlaması sunarak hizmet vermeye başladı. Girişim, yapay zekadan faydalanarak insanların ilgi alanlarına ve tercihlerine uygun seyahat rotaları ve deneyimler öneren bir platform geliştirdi.

Utrip’in platformu, otelleri, müzeleri, restoranları ve diğer turistik mekanlarla aktiviteleri kapsayan bir veri tabanına sahipti. Bu veri tabanı sayesinde kişiye özel seyahat planları oluşturuluyordu. Otomatik bir şekilde gezilecek yerleri ve yapılacak etkinlikleri sıralayan platform, aynı zamanda çeşitli filtrelere sahipti. Örneğin, kullanıcılar bütçelerini ve zaman kısıtlamalarını paylaşarak kendilerine en uygun seyahat deneyimiyle buluşabiliyorlardı.

Gezginler için bir nimet olan Utrip, faaliyetlerine son vermeden önce beş yatırım turuna çıktı ve toplam fon miktarını 6 milyon dolara ulaştırdı. Girişim, sürdürülebilir bir gelir modeli geliştiremediği için 2019’da operasyonlarına son verdi. Ayrıca, büyük seyahat şirketlerinin benzer hizmetler sunması da girişimin ön plana çıkmasını engelledi.

Aria Insights

Eskiden CyPhy Works adıyla bilinen Aria Insights, insansız hava aracı odağıyla 2008 yılında kuruldu. Bu girişim, yapay zeka teknolojisini insansız hava araçlarına entegre ederek askeri, kamu güvenliği ve ticari pazara yönelik uygulamalar geliştirdi. Girişim, temelde bu araçların topladığı verileri analiz ederek sektördeki yoluna devam etmeye çalıştı.

Droneları daha bağımsız ve etkileşimli bir hale getirmek için çabalayan Aria Insights, gelişmiş gözetleme ve keşif becerileri sunmaya odaklandı. Girişim, bu odak doğrultusunda insan müdahalesine minimum ihtiyaç duyacak dronelar tasarladı. Bu sayede, girişimin tasarımları erişilmesi zor bölgelerde veri toplama görevi gördü.

Yedi kere yatırım turuna çıkan Aria Insights, kapatılmadan önce toplam fon miktarını 39 milyon dolara yükseltti. 2019’da ise girişim beklenmedik bir şekilde faaliyetlerini durdurdu. Bu başarısızlık hikayesi, yüksek üretim maliyetleri, piyasadaki aşırı rekabet ve teknolojiyi uygulamada karşılaşılan zorluklardan doğdu. Ayrıca, girişim büyük savunma ve teknoloji şirketleriyle rekabet edebilmek için yeteri kadar finansal desteğe de ulaşamadı.

Ansaro

2016 kuruluşlu Ansaro, insan kaynakları (HR) alanıyla yapay zeka teknolojisini birleştirme hedefine sahipti. Bu girişim, işe alım süreçlerini optimize etmeye odaklandı. Temelde işe alım verilerini analiz eden girişim, şirketlerin doğru adaylara hızlı ve etkin bir şekilde ulaşması için çabaladı. Bu çaba doğrultusunda şirketlere yardımcı olacak bir platform geliştirildi.

Girişimin platformu, geçmiş işe alım verilerini ve farklı performans ölçümlerini kullanarak faaliyet gösterdi. Bu yazılım, adayların işe uygunluk durumlarını değerlendiren karmaşık algoritmalarıyla öne çıktı. Ansaro, platformunu aday seçiminde objektifliğe önem vererek geliştirdi. Bu sayede, platform kendisine sunulan verilere odaklanarak şirketlerin karar verme süreçlerine destek oldu. Girişim, zaman kaybı ve mali kayıpların önüne geçerek şirketlerdeki verimliliği artırmayı hedefledi.

Toplam fon miktarını ancak 3 milyon dolara çıkartmayı başaran Ansaro, kurulduktan iki yıl sonra 2018’de faaliyetlerini durdurdu. Girişimin başarısızlık hikayesini pazara girişte yaşanan zorluklar, yeterli müşteri tabanı oluşturamama ve sürdürülebilir bir iş modeli geliştirmede karşılaşılan sıkıntılar oluşturdu.

Kaynak: Failory, The Robot Report, FourWeekMBA, Crunchbase

İlginizi çekebilir: Yapay zeka tabanlı 5 sağlık girişimi