4 adımda rutinin dışına çıkın: 2022'de değişime rutinlerden başlayın

Her sabah güne başladığımız saat, kahve molamız, nefes egzersizleri için ayırdığımız zaman, iş başına oturmamız, mesai sonrası yaptıklarımız… Çok fazla beyin jimnastiği gerektirmeden günün bir kısmını geçirip zaman zaman zihnimizi işteki farklı konular için yormak dışında benzer günler yaşıyoruz. Planlı programlı olmak gün içinde verim, hız ve iş yapış kolaylığı sağlıyor. Yeni öğrenmelere ve kendimizi zorlayan aktivitelere az maruz kaldığımızda ise beynimizin sınırlı bir alanının faaliyeti ile gerçekleşen aktiviteler (çoğu zaman otopilot) kendini tekrarlıyor. Asıl üretkenlik ve gelişimi ise beynimizin otopilotu kapandığında yaşıyoruz. Peki, otopilotun devre dışı kaldığı yeni aktiviteler ve bilinmezlikle karşılaşan beyin bu durumda ne yapıyor?

Öncelikle otopilot çalışması devre dışı kalınca prefrontal korteks (ön beyin) harekete geçiyor. Amigdalaya savaş, don veya kaç tepkilerini verebilmesi için sinyal gönderiyor. Beyin ciddi bir enerji harcıyor bu süreçte ve yeni kararlar ve davranışlar gelişmesini tetikliyor. Yeni durumla ilgili alınan kararın veya gerçekleşecek davranışın bilinir bir sonucu olması daha düşük stresle hareketi sağlarken eğer bir de belirsizlik varsa stres seviyesi oldukça yükseliyor. Başta olumsuz gibi gözükse de yeni aktivitelerin kazandıracağı ve beynin stres yönetimine toleransının artacağı yeni egzersizler zamanla bize bilişsel avantajlar sağlıyor. Yeni özellikler ve bilgiler, düşünen beyni ön plana çıkarıp duygusal beyni arka plana geçiriyor. Daha doğru kararlar almasınına ve daha sağlıklı aktiviteleri yapmasına yardımcı oluyor. Rutin dışı aktivitelerin beyinde yaratabileceği bu faydaları deneyimlemek için yeni yılla birlikte neleri değiştirebiliriz? Birkaç öneriyi sizlerle paylaşmak istedim.

15 dakika challenge (meydan okuma)

Bir ay boyunca her gün 15 dakika sadece günlük yaptığın işler dışında farklı bir konuda okuma yapabilir, oyun oynayabilir, uzun süredir gitmediğin bir yere gidebilir, epeydir konuşmadığın birini arayabilir veya evde başkasına ait olan bir sorumluluğu bir günlüğüne üstlenebilirsiniz. Eski hobilerinden birine tekrar dönmek de bir alternatif olabilir. Olağanın dışında bir şeyi deneyimlediğinde beyne farklı öğrenmeler için fırsat yaratıyoruz. Üstelik opsiyonlar o kadar çok ki! Pek çok tiyatro, müze ve hatta çok sevdiğin mağazalar bile online ziyaretler için bizi bekliyor.

Başarıları kutlamak

Stanford Üniversitesi’nde sosyal bilimler profesörü Brian Jeffrey Fogg’un çalışması başarının büyük ya da küçük olmasının önemi olmadığını, beynin bunu ayırt edemediği için aynı ölçüde tepki verdiğini gösteriyor. Ayrıca insanın yaratıcılığını ve verimini artırdığını gösteriyor. Hayatı kutlamak, bir önceki günden farklı olarak yaptığınız yeni bir alışkanlığı kutlamak, arkadaşlarınızın, ailenizin başarılarını, mutluluklarını kutlamak. Yöntem her ne olursa olsun gün içinde mutlu olduğunuz anları çoğaltmayı yeni rutininiz haline getirebilirsiniz.

Uykunun sihri

Uyuma alışkanlığımız hayatımızın tam merkezinde bir etkiye sahip. Özellikle Rem (derin uyku) dönemini uykuda geçirmek Alzheimer riskini, gün içindeki modunuzu, öğrenmelerimizi çok fazla destekliyor. Derin uykuyu bölünmeden geçirdiğiniz bir gün ile bölünmüş bir derin uyku farkını kendinizde de deneyimlemiş olabilirsiniz. Uyku ile ilgili yazımda bahsettiğim faydaları da düşünürsek uyku rutininize yeni yılda tekrar bakabilirsiniz. Uyku öncesi ılık bir duş, gece yatarken telefonunuzu uçak moduna almak, telefonunuzu odanızın dışında tutmak uykuya dalmanız ve bölünmeden uyumanız konusunda size yardımcı olabilir.

Zamanı yarıya indirme

Her günümüzü veya haftada belirli bir zaman ayırdığımız işlerin süresini tekrar değerlendirebiliriz. Mutlaka yapmanız gereken rutin işlerde sürelerle oynamak verimliliği artırabilir. Örneğin, her hafta yaptığınız 1 saatlik gündem toplantılarının süresini yarım saate indirebilir veya ertelediğiniz işler için kendinize daha kısa zaman hedefleri koyup işlerin nasıl gittiğine bakabilirsiniz.

Yeni senede alacağınız kararların rutinlerinizi bozup sizi geliştirmesine fırsat tanıyabilirsiniz. Sevdiklerinizle birlikte ilham dolu, mutlu seneler…

İlginizi çekebilir: BANİ nedir: 2020 sonrasını karşılayan yeni bir kavram

Didem Sümer Tiryaki

Boğaziçi Üniversitesi Psikoloji lisans eğitimi ardından Galatasaray Üniversitesi'nde işletme yüksek lisansını tamamladı. Yaklaşık 10 senedir özel sektörde İnsan Kaynakları alanında çalışıyor. Kadın Girişimciler Derneği'nin ... Devam

Yazar Sayfası

15 dakika challenge (meydan okuma)

Başarıları kutlamak

Uykunun sihri

Zamanı yarıya indirme

İlginizi Çekebilir

Ataletten kurtulmak ve harekete geçmek için ilham veren Japon teknikleri

Bahar ekinoksu nedir? Ne anlama gelir? Ritüelleri nelerdir?

Kötü bir alışkanlığı yenmek ne kadar sürer ve sağlıksız bir döngü nasıl kırılır?