2018 amaçlarımızı gerçekleştirme stratejisi

Çok çalışmak mı?

Neden bazı insanlar yüksek motivasyon ve tutkuyla başlamalarına rağmen amaçlarını gerçekleştirme konusunda başarısız olurlar? Disiplinleri mi yetersizdir? Motivasyonlarında düşüş mü yaşarlar?

Bu yazımda sizlerle neden bazı insanların planlarının suya düştüğünden ve 2018 amaçlarınızı gerçekleştirme konusunda kanıtlara dayanan bir stratejiden bahsedeceğim.

Hiç kendinize büyük bir amaç edinip, bu hayali gerçekleştirmede başarısız oldunuz mu?

Hayatınızda kaç kere daha fazla egzersiz yapmak, sigarayı bırakmak, daha az abur cubur yemek için kendinize söz verdiniz ve başaramadınız?

Zaman içerisinde yapılan araştırmalar, insanların söyledikleri ve yaptıkları şeyler arasında çok büyük bir boşluk olduğunu gösterdi. Atalarımızın da söylediği gibi ‘kötülüğe giden yol iyi niyetlerle kaplanmıştır.’

Çoğu insan için bir amaç veya hayal edinmek çok kolay ancak bu amacı davranışa dönüştürmek değişmez bir şekilde zordur.

Niyet ve davranış arasındaki bu boşluk birçok farklı maskeye sahiptir:

• Daha fazla egzersiz yapma niyeti
• Daha sağlıklı yemek yeme niyeti
• İş arkadaşlarıyla olan konuşmalarda daha az kişisel paylaşma niyeti
• Geç saatlere kadar televizyon veya bilgisayar başında kalmak yerine daha erken yatağa gitme niyeti

Niyet – davranış arasındaki boşluk, ciddi sağlık problemlerine yol açabilecek yaşam şekli değişikliklerinde bile, niyetin çok kuvvetli olmasına rağmen görülmektedir.

Niyet ve davranış arasındaki köprü nasıl inşa edilir?

‘Eğer – sonra planlaması, aksiyonlarımızı stratejiye dönüştürme konusunda oldukça basit ve etkili bir stratejidir. Alanda yapılan birçok çalışma daha fazla sebze yemek, daha az alkol içmek, daha fazla egzersiz yapmak, sigarayı bırakmak, duyguları regüle etmek ve daha sık check-up yaptırmak gibi amaçları gerçekleştirmede başarılı bir strateji olduğunu ortaya koymuştur.

Bu stratejideki plan ne zaman, nerede ve nasıl bu amaca yönelik davranışta bulunacağınızdır. Amacınızı beyan etmek yerine, ‘Z’yi başarmayı niyetliyorum’, ‘Eğer – sonra’ stratejisini uygulamak için ‘Eğer X olursa, sonra Y’yi yapacağım’ demektir. Buradaki X zaman, mekan ve olayı betimleyebilirken, Y’de X’in olduğu her zaman alacağınız aksiyonu tanımlamaktadır.

‘Eğer – sonra’ plan örnekleri

• Eğer öğleden sonra atıştırırken çikolata yersem, sonrasında eve giderken süpermarkette durup akşam yemeği için sebze alacağım.
• Eğer akşam 8’e kadar annemin telefon aramasına geri dönmemişsem, sonrasında onu geri arayana kadar televizyonu açmayacağım.
• Eğer işten eve geç saatte dönmüşsem ve spor salonuna gitmek için vaktim yoksa, sonraki sabah erken kalkıp kahvaltıdan önce kapıya çıkacağım.

Bu konuda yapılan önemli araştırmalarından birinde, 248 insan üç gruba bölünmüştür: ne kadar sıklıkla egzersiz yaptıklarının bilgisini tutan kontrol grubu, egzersizin kalp hastalıkları riskini nasıl azalttığına dair motivasyon konuşması alan bir grup ve ‘eğer-sonra’ stratejisini kullanan üçüncü bir grup.

Bu üç grup üç hafta sonra takip seansına alındığında:

• ‘Eğer-sonra’ planlayıcılarının %91’i hala düzenli olarak egzersiz yapmakta
• Kontrol grubunun %39’u düzenli olarak egzersiz yapmakta
• Fakat, motivasyon grubunun sadece %35’i düzenli olarak egzersiz yapmaktadır.

Bu veriler motivasyonun niyet ve davranış arasındaki köprüyü kurmaya yetersiz olduğunu göstermektedir.

Motivasyon fazla abartılmaktadır.

‘Eğer – sonra’ planlaması istediğiniz aksiyonu almak konusunda zaman ve yer kararını verdirerek, yüksek motivasyona sahip olma gerekliliğini ortadan kaldırmaktadır. Eğer kendinize Pazar, Salı ve Perşembe günleri saat 6’da spor planı koyar ve ödül – ceza mekanizmanızı kendi kendinize devreye sokarsanız, ‘işten sonra koşmak için yeterli motivasyonum olacak mı?’ veya ‘sabah 05.30’da kalkmak için yeterli gücü bulabilecek miyim?’ sorunuz ortadan kalkacaktır. 

Sosyal psikolog ve Columbia Business School Motivation Science Center Direktörü Dr. Heidi Grant Halvorson,

‘Başarılı insanlar o insan oldukları için hedeflerine ulaşmazlar, genellikle yaptıkları şeyler sayesinde ulaşırlar. Oturmuş ritüel ve rutinler beyinlerimizde otopilot modumuza müdahale etmek üzere yer ederler. Yer eden bu alışkanlıklar başka tetikleyiciler tarafından ele geçirildiğimizde bile hedeflerimize ulaşmamızı sağlamaktadır.’  

Rutinler yaratmak, edinmeyi istediğiniz davranışlarınızı otomatikleştirecek ve kolay kolay sarsılmayacak yeni bir hayat sunacaktır.

Hedeflerimizi gerçekleştirdiğimiz yeni bir yıl dileğiyle!

İlginizi çekebilir: Yeni yıl için aldığınız kararlar hayatınızı gerçekten değiştirebilir