Otizm Farkındalık Ayı: Otizme ışık tutalım!

Günümüzde her 68 çocuktan 1’inde otizm görülmekte. Otizm, doğuştan gelen veya yaşamın ilk yıllarında ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. İletişim-etkileşimde güçlükler, tekrarlayıcı davranış gruplarıyla birlikte kendini gösteren otizm, sıklıkla yaşamın ilk üç yılında kendini belli etmektedir. Biyolojik altyapısından, genetik ve çevresel faktörlerin etkilerinden sıklıkla söz edilse de, otizmin nedeni günümüzde henüz tam olarak bilinememektedir. Dünya Otizm Farkındalık Ayı olan Nisan boyunca, otizmden sık sık bahsedelim, yakınlarımıza otizmi anlatalım, giderek artan bu oranı göz önünde bulundurup, çevremize ışık tutalım!

2 Nisan Dünya Otizm Farkındalık Günü, Türkiye’de ve dünyada birçok farklı çalışma ile hatırlandı. Bilinçlendirme ve tanıtma söyleşileri, eğitim seminerleri, farkındalık kampanyaları, çocuklar için özel olarak hazırlanan festival ve panayırlar… Birçok gönüllü el ele verip otizme mavi ışık yaktı. Autism Speaks tarafından başlatılan “Light It Up Blue – Mavi Işık Yak” kampanyası, ülkemizde ve dünyada birçok kurumun desteği ile devam ettirildi. Binaların cepheleri, tişörtler, aksesuarlar, kurumların ışıkları “mavi” ile renklendirildi. Gönüllü kurumlar tarafından özenle hazırlanan festivaller ile otizmli çocukların ve ailelerinin günleri ışıldadı. Üniversiteler tarafından düzenlenen seminerlerde otizm ve otizm eğitimine uzmanlar tarafından dikkat çekilerek, alanda okuyan öğrencilere destekleyici bilgiler verildi. 2 Nisan günü otizm renklendirildi.

Renkler Otizm Akademisi, 2 Nisan’da uzun zamandır sürdürdüğü “Otizme Işık Tut” projesi ile üniversite öğrencileri ile buluşup otizmi tanıtarak farkındalık çalışmalarını gerçekleştirdi ve otizmli çocuklar için birbirinden renkli eğitim materyalleri tasarladı. Katıldığı otizm festivalleri ile otizmli çocuklarla ve onların aileleri ile buluşup, bu özel güne renk katarak, ailelere psikoeğitim ile ilgili bilgi verdi.

İlgili yazı: Geleceğin annesine Down sendromlulardan yürek ısıtan 15 cevap

Otizm nedir?

Otizm, iletişim-etkileşimde güçlükler ve sınırlı-yineleyici davranış grupları ile kendini göstermektedir.

İletişim-Etkileşimde Güçlükler

•  Karşılıklı konuşamama
•  Duygularını paylaşamama
•  Etkileşim başlatamama ve sürdürememe
•  Göz kontağı kuramama
•  Beden dilini ve yüz ifadesini doğru kullanamama
•  Arkadaş edinme güçlükleri
•  İlişki kurmada zorlanma

Sınırlı-Yineleyici Davranış Grupları

•  Yineleyici motor eylemler
•  Rutinlerinin değişmesine esneklik göstermeme
•  Geçişlerde güçlük yaşama
•  Kısıtlı ilgi alanları
•  Duyusal süreçlere yüksek  veya düşük düzeyde tepki gösterme

Otizmde etkili yaklaşımlar nelerdir?

Otizmde en etkili yaklaşımlardan biri psikoeğitimdir. “Psikoloji” ve “Eğitim” kavramlarını bir çatı altında buluşturan PsikoEğitim, psikogelişimsel bozukluğu olan çocuklara ve ailelerine bilişsel, sosyal, duygusal, gelişimsel ve davranışsal yaklaşımların harmanlarak sunulduğu bir eğitim olarak bilinmektedir. PsikoEğitim, otizmli çocuğa beceri öğretimi ve davranış kontrolünün yanı sıra, neden-sonuç ilişkisini, öz etkililiği ve özdenetimi öğretmektedir. Olaylar ve durumlar arasındaki neden-sonuç ilişkisini kurabilen bir çocuk, olumlu duygu ve davranışlar geliştirir. Davranışın sonucunu tahmin eden ve durumu yöneten çocuğun, öz etkililiği aktif hale gelir. Özdenetim ise otizmli çocuğun kendini kontrol edebilme becerisidir. Neden-sonuç ilişkisini anlamlandırmış, öz etkililiğini sağlamış bir çocuk kendini nasıl kontrol edebilmesi gerektiğini öğrenmiş olur. Böylece, daha kolay beceri edinebileceği gibi, sosyal çevredeki uyaranlarla da daha kolay mücadele edebilir.