Gençler Neden Karamsardır?

Karamsarlık, ruh sağlığı ile ilgili bir sorun olmamakla birlikte bazı insanların diğerlerine göre daha olumsuz ya da gerçekçi bakış açısına sahip olduğu bir kişilik özelliğidir. Karamsar insanlar genellikle olayların olumsuz sonuçlanmasını bekler ve her şey iyi gidiyor gibi görünüyorsa durumdan şüphe etmeye başlar.

Karamsarlık çoğu zaman arzu edilen bir kişilik özelliği değildir. Genelde negatiflik, depresyon ve ruh sağlığı sorunları ile ilişkilendirilen karamsarlık, olumsuz düşüncelerin dozu aşırıya kaçmadığında aslında sanıldığı kadar kötü bir şey değildir.

Özellikle son yıllarda Z jenerasyonu ile birlikte gündeme gelen karamsarlığın ne olduğunu, günlük hayatı nasıl etkilediğini, karamsarlığın faydalı olacak şekilde nasıl kullanılabileceğini ve karamsarlığa dair merak ettiğiniz diğer şeyleri bu yazıda okuyabilirsiniz.

Karamsarlık Nedir?

Karamsarlık, bir durumun ya da olayın kötü yönlerine takılı kalmayı, olumsuz sonuçlar beklemeyi ve geleceğe dair duyulan umutsuzluğu ifade edebilen bir kavramdır. Karamsarlığa eğilimli bireyler kendilerini çaresiz hissedebilir ve yaptıkları herhangi bir şeyin olumsuz sonuçlanma ihtimali üzerinde etkilerinin olmadığını düşünebilir. Bu kişiler olaylar ve durumlar üzerinde kontrollerinin olmadığına ve başarının büyük ölçüde kontrol edemedikleri dış faktörlere bağlı olduğuna inanabilir.

Genelde düşünülenin aksine iyimserlik ve karamsarlık birbirine tamamen zıt kavramlar değildir. Kişi, hayatının belli alanlarında iyimserliğini koruyabilirken diğer alanlarında ise karamsarlığa düşebilir. Karamsarlık, kişinin genel dünya görüşünü etkileyen geniş bir bakış açısı olsa da hayat boyunca sabit kalan bir özellik değildir.

Araştırmalar, karamsarlığın kısmen genetik olabileceğini gösterse de karamsarlığın kişilik özelliği olarak ortaya çıkması da mümkündür. Genetik, olumsuz deneyimleri ve olumsuz duyguları güçlendirerek kişinin dünyayı algılama şeklini olumsuz yönde etkileyebilir. Karamsar kişiler, potansiyel riskleri daha fazla fark edebilir ve daha fazla kaygıya ve endişeye sahip olabilir.

Karamsarlık Neden Olur?

Karamsarlığın pek çok nedeni olabilir. Genetik, aile ilişkileri, geçmiş deneyimler ile sosyal ve çevresel faktörlerin karamsarlık üzerinde etkileri olabilir.

İyimser ve karamsar bir insanın düşünme şekli arasındaki temel farklardan bir tanesi, kişilerin olayları açıklama tarzlarıyla ilgilidir. İnsanların hayatlarında olup bitenleri açıklama ya da yorumlama tarzı, iyimser ya da karamsar bakış açısına sahip olduklarını göstermektedir.

Örneğin, karamsar kişi sınavdan kötü not aldığında bunu eksiklikleri olduğu veya zeki olmadığı şeklinde yorumlayabilir. İyimser kişi ise kötü not almasının nedenini o gün yorgun olmasına veya sınavın zor olmasına bağlayabilir.

Gençlerin Karamsar Olma Nedenleri

Günümüzün gençleri olan Z kuşağının dünyaya karşı karamsar olduğuna işaret eden pek çok gösterge bulunmaktadır. Gençlerin pek çoğu henüz gelişim çağındayken hayatlarında bir kez karşılaşabilecekleri bir salgınla karşılaştıklarından ve günlük hayatlarında büyük bir zorluk yaşadıklarından dolayı bu karamsarlığın normal olduğu söylenebilir. Bunların üzerine bir de küresel sorunların ve ekonomik zorlukların eklenmesiyle iş olanakları dünya çapında sınırlı hale geldiği için karamsarlık daha belirgin bir hale geldi.

Gençler için iş güvencesi ve bir eve sahip olma gibi hayattaki bazı önemli şeylere ulaşamayacakları düşüncesi de karamsarlığa katkıda bulunan noktalardan bir tanesi. Özellikle eğitimli gençler, eski kuşaklarla karşılaştırıldıklarında ekonomik beklentiler anlamında kendilerini daha karamsar hissedebiliyor.

Gençler eski kuşaklara göre kendilerini daha karamsar hissetseler de pek çok gencin gelecekte her şeyin normale döneceğine dair inanca sahip olduklarını da söylemek mümkün. Bununla birlikte ailesi çok varlıklı olmayan veya ailelerinden yeteri kadar destek alamayan gençlerin, imkanı daha fazla olan gençlere göre hayatlarıyla ilgili olarak daha karamsar bir bakış açısına sahip olmaya devam edecekleri söylenebilir.

Bu nedenle önemli olan karamsarlığın ne ölçüde olduğuna dikkat etmek olacaktır. Biraz karamsar olmakta bir sakınca olmamakla birlikte kişilerin hayatın iyi yönlerini görmek, dayanıklılıklarını arttırmak ve güçlü yanlarını kullanmak için bazı adımlar atmaları faydalı olacaktır. Bu sayede hayatın sorumluluğunu üstlenmek ve zorluklarla daha kolay başa çıkmak mümkün olacaktır.

Karamsarlıktan Kurtulmak için Ne Yapmalı?

Karamsarlık belli bir ölçüde gerekli olup koruyucu bir işleve sahip olsa da çok fazla karamsarlık, ruh sağlığının bozulmasına, kişilerin kendilerini sınırlamasına ve başarı fırsatlarını kaçırmasına neden olabilir. Daha az karamsar olmak adına başvurabileceğiniz stratejilerden bazıları şunlardır:

• Bilişsel çarpıtmalarınıza karşı çıkın. Bilişsel çarpıtmalar, olayları gerçeklikle örtüşmeyecekleri şekilde görmenize neden olabilir. “Bunu hayatta yapamam” ve “Kimse beni anlamıyor” gibi karamsar düşüncelere karşı çıkmanız, bunların gerçeklere dayanmadığını fark etmenize yardımcı olabilir.
• Artıların ve eksilerin listesini yapın. Bir durumla ilişkili olarak artıları ve eksileri sıralayın. Mümkünse her bir eksi için bir artı bulmaya çalışın. Bu strateji çok uç durumlarda işe yaramayabilse de pek çok durumda dengeli bir bakış açısına sahip olmanıza yardımcı olabilir.
• İyimser arkadaşlar edinin. İyimserliğe eğilimli bir arkadaşınızla ya da sevdiğinizle konuşmanız, karamsar olsanız dahi iyimser bakış açılarıyla karşılaşmanıza neden olacaktır. Bu sayede aşırı karamsar olduğunuz için göz ardı ettiğiniz bazı fikirleri ve fırsatları yeniden düşünebilirsiniz.
• Geçmişi düşünün. Olayların umduğunuzdan iyi sonuçlandığı zamanları düşünün. Kendinize, “Kötü olmasını beklediğim şeylerin kaç tanesi gerçekleşti?” diye sorun. Karamsarlık çoğu zaman gerçekçi olmayan olumsuz beklentilere neden olur. Bu beklentileri geçmişte yaşadıklarınızla karşılaştırdığınızda aşırı karamsar olmanın mantıklı olmadığını görebilirsiniz.

Aşırı karamsar olmanız, hayatınızda veya ilişkilerinizde sorunlara neden oluyorsa bununla tek başına başa çıkmak zorunda değilsiniz. Bunun için bir terapiste başvurarak karamsarlıkla, ruh sağlığınızla ilgili sorunlarınızla ve karamsarlığa neden olan düşünce kalıplarınızla başa çıkabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Olumsuz düşünmek psikolojik sorunları beraberinde getiriyor