Doğum kontrol hapı nasıl bırakılır ve vücudu nasıl etkiler?

Doğum kontrol hapı, vücutta hormonal düzenleme yaparak yumurtlamayı baskılayan ve istenmeyen gebeliği önleyen yaygın korunma yöntemlerinden biridir. Pek çok kadının hayatında uzun yıllar yer edinen bu haplar, adet düzenlemesinden cilt sağlığına kadar pek çok amaçla kullanılabilir. Ancak bazen vücudun doğal ritmini bulmak ve dış etkensiz durumunu görmek isteyebilirsiniz. Yıllarca süren hap rutininin ardından yaşanan bu geçiş vücudu ilk başta şaşırtabilir ve hem regl döngüsünde hem ruh halinde dalgalanmalara neden olabilir.

Adet döngüsünün normale dönüp dönmeyeceği, ciltte nasıl yan etkiler oluşacağı ve doğurganlığın ne zaman kazanılacağı ise kişiden kişiye farklılaşan soru işaretleridir. Hormon seviyelerinin yeniden dengeye gelmesiyle birlikte vücutta neler olabileceğini anlamak sürecin yakından takip edilmesini ve en küçük sorunda uzman kontrolünü gerektirir.

Önemli not: Bu yazıda yer verilen tüm bilgi ve öneriler bilimsel destekli makaleler baz alınarak, genel bilgilendirme amaçlı hazırlanmış olup herhangi bir uzman tavsiyesi içermemektedir. Sayfa içeriğinde tedavi edici sağlık hizmetine yönelik bilgiler içeren öğelere yer verilmemiştir. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurun.

Vücutta yaşanan hormonal ve fiziksel değişiklikler?

Doğum kontrol hapı bırakıldığı zaman vücut hızlı bir değişim sürecine girer. Bu süreç herkes için farklı ilerlemekle birlikte tam adaptasyon birkaç ay arası sürebilir ve şu yaygın belirtiler gözlenebilir:

Doğurganlık

Doğum kontrol hapı bırakıldıktan sonra yaşanan birincil değişim gebelik hormonları üzerinedir. Yumurtlama baskısı ortadan kalkacağı için doğurganlık hızla geri gelebilir ve özellikle korunmasız cinsel ilişkilerde hamilelik riski artabilir. Çoğu kadın bu sürecin ne kadar hızlı yaşandığının farkında bile değildir. Bazı kişilerde birkaç hafta içinde bazılarında ise daha uzun vadede yaşanabilir. Hamile kalmak henüz aklınızda yoksa veya gebelik potansiyeliniz hakkında soru işaretleriniz varsa, bir uzmana danışarak alternatif yöntemlere karar verebilirsiniz.

Regl döngüsü

Doğum kontrol hapı, düzenli ve kontrollü regl döngüsü sağlar. Bu nedenle hapı bıraktıktan sonra bu döngüde çeşitli gecikmeler veya dalgalanmalar gözlenebilir. Vücudun yeni düzene ve doğal döngüye alışması için ona zaman tanımak gerekir. Bazı kadınlar bu süreçte ara kanamalarla veya regl takviminde atlanan dönemlerle karşılaşabilir. Bazılarıysa birkaç ay üst üste adet görmeyebilir. Özellikle ilk aylarda menstruasyon düzeninin tam sağlanamamasından ötürü aşırı baskı ve stres hissetmek normaldir. Adet döngüsünü geri kazanmak sabır gerektiren bir süreçtir. Bu süreçte yoga, meditasyon gibi pratikler zihinsel rahatlamaya yardımcı olabilir ve stres seviyesini azaltabilir.

PMS belirtileri

Doğum kontrol hapının başlıca faydalarından biri PMS semptomlarını gidermesidir. Birçok kadının düzenli doğum kontrol hapı kullanmaya karar vermesi de bu hedefle gerçekleşir. Bu sayede doğal regl döngüsünden kaynaklanan kramp, göğüs hassasiyeti, ani ruh hali değişimleri ve baş ağrısı gibi semptomlar hafifletilir. Hapı bıraktıktan sonra ise bu belirtiler genellikle tekrar geri döner. Bunun nedeni hap kullanımının semptomları gidermemesi, sadece maskelemesidir. Ancak bazı durumlarda bir miktar hafifleme gözlenebilir, yine de hapı bıraktıktan sonra bu belirtilerin geri dönebileceğini bilerek hareket etmek süreci daha farkında ilerletmeye yardımcı olabilir.

Akne problemleri

Doğum kontrol hapı kullanan kişilerde cilt ve saç sağlığında iyileşme gözlenebilir. Bu haplar, testosteron seviyelerini düşürerek ciltteki sebum üretiminin dengelenmesine ve akne tedavisine yardımcı olabilir. Dolayısıyla hapı bıraktıktan sonra bu seviyeler eski normaline döneceğinden sivilcelenme sorunları da tekrarlayabilir. Bazı durumlarda bu sorun geçici bir süreçtir ve vücudun kendi dengesini bulmaya çalıştığını gösterir. Ancak genellikle hap kullanımından öncekiyle benzer seviyelidir.

Ruh hali dalgalanmaları

Doğum kontrol hapı, birçok kişinin duygusal denge sağlamasına yardımcı olur ve özellikle hormonal değişikliklerden kaynaklanan ani ruh hali dalgalanmalarını hafifletir. Hapı bırakmak, bu hormonlar üzerindeki baskıyı artırarak öfke, yorgunluk, kaygı veya sinir gibi iniş çıkışların yenilemesine neden olabilir. Ancak hormon değişiklikleri hayatın doğal bir parçasıdır ve özellikle geçiş dönemlerinde yaşanır. Hapı bıraktıktan sonra ani tavır değişiklikleriyle karşılaşmak da normaldir ve yaşanan kaygı, stres sorunlarını önlemek için daha doğal teknikler denenebilir.

Beslenme

Doğum kontrol hapı kullanımı; B, C, E vitaminleri ile magnezyum, çinko gibi mineral seviyelerini etkileyerek bu besin ögelerinin eksikliğinden kaynaklanan sağlık sorunlarını önleyebilir. Özellikle uzun süreli hap kullanımından sonra bu seviyelerde ani değişiklikler gözlenebilir. Besin düzeylerinin normal seviyede kalması için çeşitli vitamin takviyelerinin kullanılması gerekebilir. Ancak genellikle besleyicilik yönünden zengin ve sürdürülebilir bir yaşam tarzına geçmek, bu risklerin kalıcı olarak engellenmesine yardımcı olabilir.

Doğum kontrol hapı nasıl bırakılır?

Doğum kontrol hapını bırakma süreci oldukça basittir ancak doğru adımları takip etmek yan etki riskini azaltarak adaptasyonu hızlandırabilir.

İlacı aniden kesmek genellikle sorun olmaz ancak başlanan bir paketi orta yerinde bırakmak adet düzensizliklerine yol açabilir.
Paketi bitirip bırakmak, sürecin sağlıklı hale getirilmesine yardımcı olabilir.
Dengeli beslenmek ve düzenli egzersiz yapmak, vitamin ve mineral dengesizliklerini önleyebilir.
Hapı bıraktıktan sonra yumurtlama hızla geri dönebileceğinden alternatif korunma yöntemlerine başvurmakta gecikilmemesi önemlidir.

Doğum kontrol hapı bırakıldıktan sonra vücudun kendi dengesini bulması 3-4 ay sürebilir. Bu süreyi aşan durumlarda adet düzensizliği, yüksek stres seviyeleri, şiddetli akne problemleri veya dayanılmaz PMS ağrıları hala devam ediyorsa uzman görüşü gereklidir. Süreci başından itibaren bir sağlık profesyoneliyle birlikte takip etmek, olası riskleri en aza indirmeye yardımcı olacaktır.

Kaynak: healthline, self

İlginizi çekebilir: Doğum kontrol hapı kullanırken yapılan hatalar