İlişkide şiddet ve baskılama: Birlikte olduğunuz kişinin size şiddet uyguladığının 10 sinyali

Medyada hemen hemen her gün aile içi şiddete dair onlarca haberle karşılaşıyoruz. İşin kötü tarafı ise, bu haberler buz dağının yalnızca görünen yüzünü oluşturuyor. Dünya genelinde özellikle kadına yönelik şiddet olaylarında her geçen gün hızlı bir artış yaşanıyor. Ülkemizde de devlet politikaları ve yasalarla engellenemeyen ve yetersiz yaptırımlar nedeniyle gün geçtikçe şiddetini daha da artıran bu olgu, zihnimizde çoğu zaman kadına yönelik fiziksel şiddet olarak yer ediniyor. Ancak ilişkide şiddetin boyutu ve şiddete maruz kalan taraf aslında görünenin çok daha ötesinde.

Öncelikle, şiddetin yalnızca fiziksel değil psikolojik boyutunun da olduğunun ve en az fiziksel şiddet kadar ruha, bedene ve zihne zarar verdiğinin altını çizmekte yarar olacaktır.

Ayrıca, şiddet genel algının aksine yalnızca kadınların değil çok sayıda erkeğin de maruz kaldığı bir durum. Şiddet olgusunu objektif biçimde inceleyebilmek için genellemelerden sıyrılmak ve olaya daha insani bir boyuttan yaklaşmak gerekiyor. Günlük ilişkilerde karşı cinslerin birbirine yaptığı baskı kadar, kadınların kadınlara ve erkeklerin erkeklere uyguladığı şiddet de göz ardı edilemeyecek kadar sık rastlanan bir durum.

Sonuç olarak, çevremizdeki herkesin, cinsiyet ayrımı olmaksızın, şiddet görme potansiyeli hemen hemen aynı ölçülerde diyebiliriz. Söz konusu ikili ilişkiler olduğundaysa, farklı dinamikler işin içine girdiği için şiddetin boyutu, kaynağı ve şiddet mağduru olan taraf farklılıklar gösterebiliyor. Aile içi şiddet, çoğu zaman iki tarafın da bilinçsizliği ve şiddet algısındaki farklılıklar nedeniyle örtbas edilip, ilerleyen zamanlarda şiddetini artırabiliyor. Peki, hangi durumlarda şiddete uğradığımızı söyleyebiliriz?

Partneriniz sinirlendiğinde fiziksel çevrenize şiddet uyguluyorsa

Şiddet görmeniz için fiziksel gücün sadece size uygulanıyor olması gerekmiyor. Kavga ederken duvarı yumruklamak, objeleri fırlatmak gibi görebileceğiniz mesafedeki objelere zarar vermek, psikolojik şiddetin ve tehdidin en çok gözlemlenen şekli. Unutmayın, şiddetin tek amacı karşıdaki kişiyi korkutarak ondan daha güçlü olduğunu gösterme isteğidir. Bu nedenle karşınızdaki kişi sizinle fiziksel temas kurmasa da size şiddet uyguluyor olabilir.

Bu tip şiddet uygulayan kişilerin en büyük savunma araçları, fiziksel şiddet uygulamadıklarını söylemeleridir. Ancak size fiziksel şiddet göstermemiş olmalarının tek sebebi, fiziksel şiddet uygulayanlara kıyasla daha kontrollü davranabilmeleridir.

Sizi çocuklarınıza ya da evcil hayvanınıza zarar vermekle tehdit ediyorsa

Aile içi şiddet uygulayan kişilerin en belirgin özelliklerinden biri de, şiddet uygulamak istedikleri kişinin kendisine değil en değer verdiği ve zarar görmesinden en çok çekindiği şeylere zarar vermektir. Bu durumun kurbanları da çoğunlukla çocuklar ya da evcil hayvanlar olur. Bir önceki durumda da belirttiğimiz gibi, bu durum da kişiye yönelik fiziksel değil psikolojik şiddet örneklerinden biri.

Size ait objeleri hedef alıyorsa

Şiddet uygulayan kişilerin bir başka yöntemiyse, şiddet uyguladıkları kişiye ait olan objelere zarar vererek o kişiyi cezalandırma isteği. İstemedikleri davranışa son vermek için sizin değer verdiğiniz şeylere bilerek zarar verirler.

Size finansal konularda baskı yapıyorsa

Finansal suiistimal, en yaygın olan ancak en az dile getirilen şiddet türlerinden biri. Partneriniz işi bırakmanız için sizi zorluyorsa, paylaşılması gereken tüm finansal sorumlulukları size yüklüyorsa, sizin paranızı harcıyor ve sizin harcamalarınızı kısıtlıyorsa şiddet gördüğünüzü söyleyebiliriz.

Kıyafetiniz ve dış görünüşünüzle ilgili kısıtlamalarda bulunuyorsa

Eğer partneriniz size giydikleriniz, makyajınız ya da saç stiliniz konusunda karışıyor ve kendi isteklerini empoze etmeye çalışıyorsa, size psikolojik şiddet uyguluyor demektir. Genelde kendi önerdiği kıyafetin ya da makyaj yapmamanın size daha çok yakıştığını söyleyerek davranışlarınızı manipüle etmeye çalışır. Sonrasında bu durum, kıyafetinizin açık olduğunu sert bir şekilde dile getirme, hatta çeşitli benzetmeler yapmaya kadar gidebilen sağlıksız bir iletişim biçimine evrilir.

Arkadaşlarınızla olan iletişiminizi sınırlandırıyorsa

Şiddetin bu türü genelde uzun bir süre zarfında kendini gösterir ve davranışlarınızda değişim yaratmayı amaçlar. Size şiddet uygulayan kişi çeşitli bahanelerle çevrenizdeki insanlardan zamanla soğumanıza ve uzaklaşmanıza neden olur. Bir süre sonra birlikte olduğunuz kişinin hayatınızın merkezinde yer aldığını ve çevrenizde ondan başka kimsenin olmadığını fark edersiniz. Şiddet uygulayan kişinin amacı sizi kendisine bağımlı kılarak sizi etkisi altına almak ve kontrol etmek istemesidir. Sosyal izolasyon, şiddetin en tehlikeli olan türüdür çünkü şiddete maruz kalan kişiyi savunmasız ve çaresiz bırakır.

Size hoş olmayan sıfatlarla hitap ediyor ve isim takıyorsa

Birbirine farklı isimler takma, hemen hemen her ilişkide görülen ancak farkında olmasanız da ilişkiye ve bireylere zarar veren bir durum. Her ne sebeple olursa olsun ilişkide partnerlerin güvende hissetmeleri önem taşır. Lise yıllarında birbirine şiddet uygulayan ergenlerin sıkça kullandığı bir yöntem olan isim takma, şaka yoluyla yapılmış olsa bile psikolojik olarak bireyin kötü etkiler.

Zorla cinsel ilişkiye girmek istiyorsa

Bu durumun şiddet olduğunu belirtmemize çok da gerek yok sanıyoruz. İstemediğiniz halde vücudunuza yapılan her türlü müdahale fiziksel şiddettir ve böyle bir durumda asla taviz verilmemeli, sınırlar net çizilmelidir.

Sizi paranoya yapmanıza neden olacak kadar çok zorluyorsa

Kıskançlık krizleri geçirdiğiniz ya da nerede olduğundan emin olmadığınızda saatlerce ağladığınız için kendinizi suçlamayın. Siz çıldırmış, kıskanç, paranoyak bir sevgili değil şiddet kurbanısınız. Özellikle manipülasyon konusunda başarılı olan kişiler, şiddet uyguladıkları kişinin sınırlarını zorlamayı ve zamanla davranışlarında değişiklikler meydana getirerek kendilerine bağımlı kılmayı amaçlarlar.

Size yalan söylüyorsa

Birlikte olduğunuz kişi size karşı dürüst olmuyor, hatta buna bağlı olarak sizi aldatıyorsa bu size kendinizi değersiz hissettirecektir ve psikolojik olarak zarar görmenize neden olacaktır.

Tüm bu saydıklarımız dışında bir genelleme yapmak gerekirse, birlikte olduğunuz kişi size güö gösterisi yapmaya çalışıyor ve sizi kontrol altına almak için size ruhsal, bedensel ve fiziksel olarak zarar veriyorsa ilişkide şiddet görüyorsunuz demektir.